Dat er iets moest gebeuren was duidelijk. Maar de vraag was: 'Hoe kunnen we zo renoveren zodat de bewoners er nog wèl kunnen blijven wonen?' We kozen voor een innovatieve aanpak, namelijk van buitenaf isoleren en daarmee kregen de woningen ook meteen een ander uiterlijk.
Opdrachtgever: TBV Wonen
Project: Energetisch verbeteren van 18 seniorenwoningen in Haaren
Werkzaamheden:
Aanleiding
Projectleider TBV Wonen Frans van der Sande: ‘Het was eigenlijk de vraag bij deze woningen, gaan we slopen of renoveren. Ze hadden label E en moesten daarom echt aangepakt, en daarbij toekomstbestendig en daarmee flink energetisch verbeterd worden.’ Er waren eerder al problemen met het dak. De huidige isolatie (vlokken met glaswol) was in de loop van de tijd gaan condenseren en uiteindelijk gaan rotten met als gevolg verschillende dak lekkages. Er moest dus hoognodig ook iets aan het dak verbeterd worden. Daarom besloot TBV Wonen de woningen te renoveren, maar dan wel meteen goed.
Bij aanvang van het project al samenwerken met de hele keten is een must. Frans: ‘We zijn toen aan tafel gaan zitten met een bouwteam van partners waar wij al eerder mee gewerkt hadden: Hendriks SGR had de regierol in het hele traject. Ook zat architect STRK aan tafel. Er is een goede opname gedaan en vervolgens is er met elkaar bekeken: wat kunnen we doen? Aan de hand van een maatwerkadvies voor energiebesparingsmaatregelen en de technische gegevens hebben we onszelf de vraag gesteld: hoe kunnen we zo renoveren zodat de bewoners er nog wèl kunnen blijven wonen? We kozen voor een innovatieve aanpak. Namelijk voor een complete nieuwe buitenschil, dus zowel een nieuwe gevel als nieuw dak. En daarmee dus voor van buitenaf isoleren.'
Goede voorbereiding is het halve werk
Zo gezegd, zo gedaan. We hebben het hele plan uitgewerkt met elkaar. Bouwvergunningen geregeld en ecologisch onderzoek gedaan. Vanwege het broedseizoen van onder andere de vleermuis en de huismus kon er uiteindelijk begonnen worden in het najaar van 2023. Begin november zijn we gestart. Dat is in principe niet ideaal omdat je dan de wintermaanden in gaat, en dat is voor de bewoners natuurlijk minder fijn. Vooraf hebben we samen aan tafel gezeten voor een LEAN-planning sessie met de samenwerkende partijen voor dit energetisch project. Dat waren voor dit project AA-Dak B.V. , Stucadoorsbedrijf W. Derhaag en Aluminiumbouw d’n Boeij. We hebben planningen op elkaar afgestemd. Punten waar je mogelijk tegenaan loopt, kun je direct samen oplossen. De volgorde van werkzaamheden kun je beter op elkaar afstemmen. Dat heeft wel zijn vruchten afgeworpen in de praktijk. En dit alles resulteert weer in een totale efficiëntieslag. Dit is van belang om uiteindelijk de overlast voor de bewoners zoveel mogelijk te beperken. Want het is nogal wat zo'n verbouwing van je woning.
De impact van deze werkzaamheden is natuurlijk groot voor de wat oudere bewoners. Belangrijk is dat je dan steeds in overleg blijft. Communicatie is alles in het hele proces. Zowel vooraf als tijdens de werkzaamheden. Ze op de hoogte houden van planning, voorbereidingen die ze moeten treffen en vooral ook hoe wij ze daarbij helpen. Dat begon met een bewonersavond, om vervolgens minimaal 70% een akkoord te krijgen. Na een overtuigende 100% akkoord kon het project dan echt concreet gepland worden. Er is een zogenaamde ‘startbox’ gemaakt voor iedere bewoner en huisbezoeken hebben plaatsgevonden om alles zo goed mogelijk te bespreken, verwachtingen goed te managen en in kaart te brengen per adres. Ook hebben we twee keer een opruimdag georganiseerd. Zo gaven we de bewoners de gelegenheidSpullen we te gooien.
Aan de slag
Projectleider Willie Maas: ‘We hadden een routing gemaakt waardoor er steeds een blok van twee woningen aangepakt werd, deel voor deel. Soms hebben we moeten wisselen en schuiven in die routing, maar altijd in overleg met alle betrokkenen. En ondanks het vele slechte weer waar we mee te maken kregen, hebben we alles toch draaiende weten te houden. En waarvan we dachten dat het grootste euvel zou zijn, viel mee: het lukte namelijk om binnen één dag het dak eraf te halen en opnieuw dicht te maken!’
Frans van der Sande, projectleider van TBV Wonen: ‘Waar ik van stond te kijken is hoe strak de isolatie van de buitenzijde erbij staat! En de snelheid waarmee het dak vervangen werd. Na de eerste test zag je dat het treintje steeds beter en sneller ging. Natuurlijk was het al met al een flinke klus met behoorlijke impact voor de bewoners maar ik denk dat 85% van deze bewoners het óók gezellig vond. We krijgen terug dat iedereen altijd benaderbaar was, en er altijd een oplossing was. Ook het vaste spreekuur dat er wekelijks in de rustunit was met bewonersconsulent Natascha is goed bevallen.
Van links naar rechts: Willie Maas, Marc van den Heuvel (Hendriks SGR) en Frans van der Sande (TBV Wonen)
Willie: ‘Het contact met bewoners was echt top. Tuurlijk waren er ook bij dit project kleine probleempjes en momenten dat de uitvoering even wat minder soepel liep, maar door snel te schakelen werd dat altijd netjes opgelost. Het hele project is fijn verlopen van begin tot eind. Het is natuurlijk zo dat Haaren een gemoedelijk dorp is, en ook werkten we met fijne partners en onderaannemers. Het enige wat is blijven liggen, en we als eerste wilden aanpakken (juist vanwege het weer) was de vloerisolatie. Vanwege de hoge grondwaterstand in november konden we dat niet aanpakken. En tot op heden is dat ook niet gelukt. Het is gewoon te nat geweest. Dan is het niet anders en wachten op droger weer. Dat zal nu niet lang meer duren en dan is ook dat laatste puntje geregeld. Dan zitten deze bewoners er warmpjes bij deze winter. Met een huis dat goed geïsoleerd is, én een warme vloer voor warme voetjes. Daar zullen ze blij mee zijn.
We spreken bewoner Riet Diepstraten (85 jaar): ‘Ik woon hier nu 12 jaar. Het huis was moeilijk warm te houden in de winter, bovendien was het altijd heel vochtig, zeker in de meterkast. Ik moet eerlijk bekennen dat ik er best wel tegenop zag in het begin. Toen ik begreep dat het dak eraf moest en dat ik af en toe misschien wel uit huis zou moeten. Ja, ik ben ook geen 20 meer hoor!’ Er zijn ook bewoners die het lastiger vonden, eerlijk is eerlijk. Je hebt toch regelmatig alles in het stof en steeds mensen over de vloer. Maar ik bekijk het altijd wel van de zonnige kant, dat scheelt. Ik ben wel blij dat het nu gedaan is natuurlijk en dat we nu zo fijn wonen. En datgene waar ik zo tegen op zag; het dak dat eraf moest, is me juist zo meegevallen. Bijna onbegrijpelijk zo snel. Het dak ging eraf en 2 uur naderhand was ‘t alweer dicht.' Riet is één dag even weg ‘gemoeten’. ‘Toen werden de ramen en deuren vervangen. En het was toen zulk koud en nat weer! Uitvoerder Marc hield mij steeds goed op de hoogte. Ik ben alleen, maar wel heel actief met kaarten en ik doe vrijwilligerswerk hier in het dorp. Dus niet altijd thuis. En weet je, dat kon ik allemaal gewoon blijven doen. Dat vertrouwen was er namelijk ook. Ik deed gewoon mijn ding en intussen ging Marc en zijn team aan de slag.’
Het resultaat
Een energiezuinige woning met label A++! En qua uiterlijk ook nog eens een ware metamorfose. Door de witte gevel, de strakke kozijnen en ramen met screens en de nieuwe daken ogen deze 18 woningen heel anders. Riet: ‘Je komt nu heel anders Haaren inrijden. En dorpsgenoten roepen al dat wij nu ‘op stand’ wonen.’Door de energetische maatregelen blijft de warmte beter binnen in de winter en blijft het koeler binnen in de zomer. Hierdoor hoeft de bewoner minder te verwarmen of koelen, wat leidt tot lagere energierekeningen. Bovendien stoot je zo minder COâ‚‚ uit, wat ook goed is voor het milieu en de natuur. Dus niet alleen voor het oog een heel verschil van buitenaf maar de woningen zijn nu ook echt zo veel meer comfortabel voor de bewoner. Niet alleen profiteren ze nu van beter wooncomfort en een beter leefmilieu maar ook van een besparing op de kosten dus beter voor de portemonnee.
Op de vraag of ze nu al iets merkt antwoord bewoner Riet: ‘De verwarming is niet meer aan geweest en ik zie dat de thermostaat echt heel stabiel op dezelfde temperatuur blijft! En wat mij het meest zal bijblijven van dit onderhoudsavontuur? De gezelligheid van de mannen! En ik kon alles vragen en als ik hulp nodig had waren ze er voor me. Ik ga ze nog missen.’
De mannen zijn ook flink verwend door deze lieve bewoners. Zo kwam er regelmatig van alles voorbij, van zelfgemaakte (erwten)soep, appeltaart, boterkoek tot worstenbroodjes uiteraard! Ook ons team gaat dit nog missen dus 😊. Met zo’n mooi resultaat en tevreden bewoners kon een klein feestje ter afsluiting niet ontbreken. Inclusief (alcoholvrije) bubbels, koffie gemaakt door een echte barista, en natuurlijk wat lekkers erbij. Het was een hele gezellige en zonnige feestelijke afsluiting. De band met de bewoners onderling is hierdoor ook versterkt. Een mooie afsluiting van een mooi project.
